Πρωτοχρονιά 2018

Ας δώσω μια ευχή στον εαυτό μου, 
όπως θα ήθελα να μου ευχηθεί κάποιος:

εύχομαι να πραγματοποιηθούν τα όνειρά σου,
όνειρα που παραμένουν βαθιά στην ψυχή σου, 
ως ανάγκες πια ας λάμψουν 

σαν αστέρια στον ουρανό του 2019

 

Πριν ξεκινήσει ο καταιγισμός των ευχών, 

πριν την επιτηδευμένη χαρά για τον ερχομό του νέου έτους, πριν, πριν, πριν

ας αναλογιστούμε σχετικά με την περσινή πρωτοχρονιά

Ποια όνειρά μας υλοποιήσαμε; Πόσα; 

Αν όχι, πόσο κοντά ήρθαμε στα όνειρά μας;

Πόσες φορές συμβουλέψαμε 
άλλα άτομα να είναι τολμηρά; 

Εμείς; 

Αφαιρέσαμε φοβίες; Ή μήπως προσθέσαμε;

Πόσες φορές δειλιάσαμε; 

Πόσες φορές παραφράσαμε το «κάνε χώρο στην αγάπη» και

το ταυτίσαμε με το «δώσε τόπο στην οργή»; 

Πόσες φορές αντί να ανοίξουμε τα χέρια μας 
για να αγκαλιάσουμε τη χαρά,
τα στήσαμε σε πλήκτρα; 

Πόσες φορές κλείσαμε την πόρτα σε πρόσωπα αγαπητά; 

πόσες; πόσες; πόσες;

 

Ή για πόσο ακόμα θα χτυπάμε το κεφάλι μας σε τοίχο στιβαρό, χτισμένο με φοβίες;

Αξίζει η ζωή μας;

Καταλάβαμε ότι ο άνθρωπος είναι υπέροχος στην ατέλειά του;

Πόσο αξίζει το γέλιο, το αυθόρμητο που προέρχεται από τα βάθη του σώματος 
και  ενεργοποιεί μύες του προσώπου, το μάθαμε;  

Πόσες φορές κρυφτήκαμε πίσω από μια οθόνη;

Ή μήπως πειστήκαμε ότι οι ηλεκτρονικές φιγούρες, οι γκριμάτσες ικανοποιούν 
τα βαθύτατα συναισθήματά μας; 

Αν όχι;

Μήπως, επειδή δεν βγήκε το τζίνι από το λυχνάρι, νιώθουμε την ανία και την απογοήτευση της επανάληψης των ίδιων ευχών;

Κλείνει ο κύκλος: Πόσο εφευρετικοί γίναμε στις δικαιολογίες για να αποφύγουμε την αγάπη;

 

Χριστούγεννα 2018

στον Πειραιά

μακριά από το....

Πολιτεία, Πλάτων

Ναυσικά Αλειφέρη, ΕΛΠ 22 

📎μύθος για την Ψυχή:

 https://xronompala.blogspot.com/2012/09/blog-post_7.html

 

 

Ο Πλάτων (427/8-348 π.X.)  έζησε στην περίοδο κατά την οποία η Αθηναϊκή πολιτεία ήταν σε οικονομική και ηθική παρακμή. Η δε επιθυμία της μακεδονικής ηγεμονίας για εξάπλωση και κυριαρχία στον ελλαδικό χώρο ήταν έκδηλη απειλώντας με αφανισμό τις πόλεις-κράτη αλλά και τα προνόμια της αριστοκρατίας, μέλος της οποίας ήταν ο Πλάτων. Παράλληλα με τα πολιτειακά και στρατιωτικά θέματα, οι φιλόσοφοι ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις της κοινωνίας ασχολήθηκαν με τον ίδιον τον άνθρωπο (με τη φράση αναφοράς του Πρωταγόρα: «πάντων χρημάτων μέτρον ο άνθρωπος»)· προσπάθησαν να προσδιορίσουν τους ρυθμιστικούς νόμους που διέπουν τις ανθρώπινες σχέσεις, διαμορφώνοντας έτσι την Ανθρωποκεντρική περίοδο (μέσα 5ου-322 π.Χ.)

 

Οι αρετές της πλατωνικής δίκαιης πόλης

Κατά τη σωκρατική άποψη «η αρετή είναι γνώση» και οι ηθικές έννοιες (όπως φιλία, οσιότης, δικαιοσύνη, ανδρεία, σοφία, σωφροσύνη) περιλαμβάνονται στη μία αρετή. Ο Πλάτων αφού αποκάλεσε Ιδέες τα πρότυπα των αφηρημένων ηθικών εννοιών τα τοποθέτησε σε έναν υπερβατικό άχρονο, αιώνιο, σταθερό πεδίο. Έτσι,  αναγάγοντας τις Ιδέες-αξίες σε μια απόλυτη αληθινή εξω-πραγματικότητα, τους απέδωσε ιδιότητες –όπως σταθερότητα, καθολικότητα, αιωνιότητα– ίδιες με αυτές των φυσικών ρυθμιστικών νόμων· τους οποίους οι Σοφιστές θεωρούσαν πανίσχυρους με κύρος, αντιθέτως ευμετάβλητους και εφήμερους τους θεσπισμένους κοινωνικούς νόμους –προϊόντα ανθρώπινης σκέψης δίχως αξία.[1]

Σύμφωνα με την άποψη του Πλάτωνα, όπως αυτή δηλώνεται μέσω του Σωκράτη, η πόλη είναι

Ο Αριστοτέλης με γλωσσικό επιχείρημα...

 ... ανατρέπει το πλατωνικό έργο

Αριστοτέλης 384-322 π.Χ.

Πριν από χρόνια βρέθηκα σε παρουσίαση του πλατωνικού σπηλαίου. Σύμφωνα λοιπόν με τον ομιλητή που ανέλυε τον συμβολισμό του σπηλαίου, οι άνθρωποι ζουν εγκλωβισμένοι σε σπήλαιο, βλέπουν σκιές τις οποίες δεν ερμηνεύουν σωστά, δεν βλέπουν το "φως" που υπάρχει έξω από αυτό. Η λύτρωση έρχεται για κάποιους/ες που ανακαλύπτουν τι υπάρχει έξω από την αισθητή πραγματικότητα. Αν επιστρέψουν στο σπήλαιο και θελήσουν να ενημερώσουν τους εγκλωβισμένους θα αντιμετωπιστούν με σκεπτικισμό έως λοιδορία. Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι θα δουν το "φως" κατά τους «new age» στοχαστές που κατακλύζουν το Internet με αναλύσεις για το «σπήλαιο», είναι ο διαλογισμός-ενόραση και σπανίως κάνουν αναφορά στο έργο του Πλάτωνα με τίτλο Νόμοι.

      Το όραμα στην Πολιτεία ή δίκαιη πολιτεία, κοντολογίς. Ο Πλάτων προκειμένου να υποστηρίξει την αριστοκρατική τάξη

Αλέξανδρος Νεχαμάς

 εξελέγη [Μάιος 2018] τακτικό μέλος στην Ακαδημία Αθηνών 

στην έδρα «Ιστορία της Φιλοσοφίας».

-Κύριε Καθηγητά, υπάρχει ένας ιδιαίτερος τρόπος που «μιλάει» στον άνθρωπο η φιλοσοφία σήμερα;

H φιλοσοφία έχει χάσει, δυστυχώς, μια πιο άμεση επαφή με το ευρύ κοινό. Αυτό είναι πιο εμφανές στον αγγλόφωνο χώρο, αλλά συμβαίνει και στην Ηπειρωτική Ευρώπη και ακόμα και στην Ελλάδα. Ένας λόγος είναι η «επαγγελματοποίηση» της φιλοσοφίας μέσα στα ακαδημαϊκά πλαίσια, στα οποία κυρίως κινείται σήμερα. Τα κριτήρια της ακαδημαϊκής αξιολόγησης, τα οποία επιβάλλουν ένα συγκεκριμένο τρόπο προσέγγισης και επεξεργασίας των προβλημάτων, ενθαρρύνουν την εστίαση της προσοχής στην αντίδραση του στενού ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και των επαγγελματικών συναδέλφων του κάθε φιλοσόφου. Αυτό συνεπάγεται την εστίαση σε απτά, ειδικευμένα προβλήματα η απάντηση στα οποία πρέπει να μπορεί να ελεγχθεί σχετικά εύκολα και χωρίς θολότητες. Τέτοια προβλήματα όμως συνήθως αφορούν ένα σχετικά στενό κύκλο και ιδεών και ειδικών. Όχι μόνο δεν απευθύνονται στον προβληματισμό της κοινωνίας πιο γενικά αλλά συχνά είναι άσχετα με τα θέματα που απασχολούν ακόμα και φιλοσόφους που ασχολούνται με διαφορετικούς κλάδους.

Η ειδίκευση, λοιπόν, που ακολουθεί την επαγγελματοποίηση του κλάδου (και δεν είναι τυχαίο ότι μπορούμε πια να αναφερθούμε στη φιλοσοφία ως «κλάδο») έχει κάνει την επικοινωνία μας με την κοινωνία πιο δύσκολη απ’ ότι υπήρξε στο παρελθόν.

-Πώς, λοιπόν, μπορεί κανείς στο ακαδημαϊκό περιβάλλον ν’ αποφύγει την ειδίκευση;

H ειδίκευση δεν σημαίνει αποκλειστικά κακή εξέλιξη. Πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζονται φιλοσοφικά χρειάζονται ακριβώς μια τέτοια προσέγγιση. Το πρόβλημα είναι με την προσήλωση σε τέτοια θέματα. Έτσι, μαθαίνουμε να γράφουμε (και να σκεπτόμαστε) με τρόπο που δεν είναι εύκολα καταληπτός από μη ειδικούς. Παρ’ όλο, λοιπόν, που σέβομαι και εκτιμώ την ακαδημαϊκή πλευρά της φιλοσοφίας, πιστεύω ότι πρέπει —τουλάχιστον μερικοί από εμάς— να επιμείνουμε να ασχολούμαστε με πιο γενικά προβλήματα, τα οποία απασχολούν την κοινωνία, και να τα περιεργαζόμαστε με τρόπο που να απευθύνεται σε ανθρώπους για τους οποίους τα προβλήματα αυτά είναι (ή θα πρέπει να είναι) άμεσα και σημαντικά.

Η φιλοσοφία άρχισε στην αρχαία Ελλάδα κυρίως ως «τέχνη του βίου». Κι αυτή είναι μια παράδοση που είναι ανάγκη να ανανεωθεί και να βρει μια θέση στη σύγχρονη δομή του πεδίου μας. Δεν αναφέρομαι τόσο πολύ στις διάφορες επιφυλλίδες που πολλοί φιλόσοφοι γράφουν σε εφημερίδες και περιοδικά. Αναφέρομαι σε σοβαρά έργα, όπως, π.χ., αυτά του Jürgen Habermas, του Ronald Dworkin, ή του Michel Foucault, τα οποία, χωρίς να συμβιβάζονται, καταφέρνουν να απευθυνθούν σ’ ένα ευρύτερο

Kerouac Jack (1929-1969)

Για μένα

Οι μόνοι άνθρωποι που υπάρχουν για μένα είναι οι τρελοί,

αυτοί που τρελαίνονται να ζήσουν

τρελαίνονται να μιλήσουν

τρελαίνονται να σωθούν

που ποθούν τα πάντα ταυτόχρονα

αυτοί που ποτέ δε χασμουριούνται ή λένε έστω και μία κοινοτοπία

αλλά που καίγονται σαν τα κίτρινα ρωμαϊκά κεριά

που σκάνε σαν πυροτεχνήματα ανάμεσα στα αστέρια

κι από μέσα τους ξεπηδά το μπλε φως της καρδιάς τους

κι όσοι τους βλέπουν κάνουν

 ΑΑΑ! με θαυμασμό

Αφηγείται ο Αντώνης Λιοναράκης

2018

Κοσμήτορας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου

Όταν τελείωνε ο πέμπτος χρόνος της δικτατορίας υπήρχαν ήδη πολύ έντονα τα σημάδια που είχε αφήσει στο δρόμο της. Οι εφηβικές εμπειρίες και ο ζωηρός πλούτος της νιότης είχαν ματώσει από πολλά γεγονότα. Δεκαεπτά αριθμούσαν οι Δεκέμβρηδες της ζωής μου και κανείς δεν ήξερε πόσο χρόνια ακόμα θα έσπερνε η καταχνιά τα σπόρια της. Άλλα 5, 10, 15 χρόνια; Κανείς δεν μπορούσε να ξέρει.

Τότε ήταν που έγραψα ένα μικρό άρθρο στη μοναδική νόμιμη, αλλά αντιδικτατορική φοιτητική εφημερίδα της εποχής «Πρωτοπορία» για την επέτειο της βόμβας στη Χιροσίμα. Με πείσμα και ενθουσιασμό και λίγο φόβο δημοσιεύτηκε ως ένα κείμενο ενάντια στον πόλεμο και τη βία, επομένως αντιδικτατορικό. Δεν πέρασαν πολλές μέρες όταν χτύπησε το τηλέφωνο στο σπίτι. Βράδυ ήταν, μέσα στη γενικότερη καταχνιά της ζωής.

Καλησπέρα σας. Ονομάζομαι Αντώνης Σαμαράκης και θα ήθελα να μιλήσω στον Αντώνη», ακούστηκε από την άλλη γραμμή. Ένοιωσα ξαφνικά κρύο ιδρώτα να με λούζει. Από την ασφάλεια είναι… δεν μπορεί! Με δουλεύουν και θέλουν να κάνουν πλάκα μαζί μου. Ήρθε η ώρα…

«Εγώ είμαι», απάντησα. «Τι θα θέλατε»; συμπλήρωσα. «Αγαπητέ Αντώνη», μου είπε, «είμαι ο Αντώνης

O Αντώνης Λιοναράκης μιλάει για ποιότητα

 Αντώνης Λιοναράκης
2018, Κοσμήτορας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου





… σε περίοδο που η ελληνική κοινωνία  –ή μάλλον μεγάλο τμήμα της– αγωνιά και αγωνίζεται για επιβίωση  με αποτέλεσμα η ποιότητα να ταυτίζεται με την πολυτέλεια.  
    Βέβαια στα 197 χρόνια που η Ελλάδα θεωρείται κρατική οντότητα έχει δώσει πλείστα δείγματα προχειροδουλειών με έλλειψη προγραμματισμού, στόχων αλλά και μακροημέρευσης. Η οικονομική δυσπραγία είναι (συχνά) το άλλοθι που χρησιμοποιεί το λεγόμενο ελληνικό επιχειρηματικό δαιμόνιο που στήνει μαγαζιά, παραμάγαζα χωρίς δομές «εκ του προχείρου» «εκ των ενώντων» με «τον θεό βοηθό» και «στου κασιδιάρη το κεφάλι» κάποιοι αποκτούν εμπειρία ή/και χρήμα. 
    Στον «εξ αποστάσεως εκπαίδευση» χώρο που ενισχύεται από την με αυξητική τάση για ποικίλους  λόγους «δια βίου μάθηση» νοοτροπία και διευκολύνεται από τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων φαίνεται ότι υπάρχει "πολύ ψωμί".

Καλύτερα όμως, να διαβάσουμε την άποψη του πανεπιστημιακού καθηγητή γι’ αυτήν την ακριβοθώρητη ποιότητα στον τομέα της  εκπαίδευσης.

(το μπολντάρισμα έγινε από τη xronompala)

→→→→→→→→→→→→

Όσο εμπλουτίζεται η εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στο εκπαιδευτικό μας σύστημα με νέα εργαλεία και νέες φόρμες, τόσο ο διάλογος για τις στρατηγικές που υιοθετεί θα αναπτύσσεται και θα αναζητά προτάσεις και ερευνητικά συμπεράσματα. Τα αρχικά βήματα που έγιναν στο παρελθόν καθόρισαν αρκετές επιλογές, όπου και αυτές με τη σειρά τους επιζητούν τη δική τους ύπαρξη στο φάσμα του προβληματισμού.

Τις δεκαετίες του 1980 έως περίπου το 2000 η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είχε μια ποιοτική ανάπτυξη ως προς το διδακτικό/μαθησιακό υλικό. Μετά τα μέσα του 1990 όταν το διαδίκτυο εισέβαλε στην ζωή μας και ταυτόχρονα στα εκπαιδευτικά δρώμενα, οι πρακτικές του εκπαιδευτικού υλικού πέρασαν σε μια διαδικασία ψηφιοποίησης. Εκεί ξεκίνησαν νέες ειδικότητες χωρίς καμία προϋπηρεσία ή εμπειρία στα παιδαγωγικά. Δυστυχώς μερίδα της χρήσης της πληροφορικής άφησε τη σφραγίδα της με ιδιαίτερο αρνητικό πρόσημο σε κάθε τι που είχε σχέση με το εκπαιδευτικό υλικό και τα παιδαγωγικά. Υπήρξε ένα αποτέλεσμα που ακόμα και σήμερα το βιώνουμε έντονα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο: τη μείωση της ποιότητας. Οι παιδαγωγικές επιλογές των πρώτων χρόνων μειώθηκαν σημαντικά και αντικαταστάθηκαν με γρήγορες, μηχανιστικές και στερεότυπες επιλογές ανθρώπων ξένων προς την εκπαιδευτική μεθοδολογία. Η αλληλεπίδραση, η κατανόηση, ο
επεξηγηματικός τρόπος έκφρασης άλλαξαν μορφή και σχεδιάζονταν πλέον σε υπερβολικά γρήγορους χρόνους με στόχο την όλο και πιο σύντομη και χωρίς ποιότητα παραγωγή.

Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της περιόδου αυτής και αυτά κυρίως που επηρέασαν την μετατροπή της ποιότητας σε μηχανιστική προσαρμογή, ήταν παράγοντες που διαμόρφωσαν το σύνολο της

Μοιρολόι

 

Ένα γλυκόλαλο πουλί, σου ’φερε το μαντάτο:

Πέρα γίνεται γιορτή, έλα να σύρεις τον χορό

να πεις στη Φύση ευχαριστώ

Πιες απ’ της Λήθης τη πηγή, λάθη για να ξεχάσεις

της Μνημοσύνης το νερό, να θυμηθείς τα σ’ αγαπώ

Φόρεσες ρούχα της χαράς, έπιασες χέρι καρμικό

και χόρεψες και ήπιες

κ’ έκλαψες και θύμωσες

μα είπες: χαλάλι, όλα χαλάλι

Ξεχάστηκες μεσ’ τη γιορτή, δεν πρόσεξες, δεν είδες

ότι τ’ αστέρια ανάψαν για να δουν

τη χάρη σου, την ομορφιά σου

Ζήλεψε η Σελήνη η σκληρή και σου ’πε:

Χόρεψες πολύ· γύρε και ξεκουράσου

Αχ, φοβήθηκες ψυχούλα μου, και κάλεσες παρέα

κ’ ήρθ’ η κουρούνα του βουνού

χρυσαετός της Μάνης

Ρίξανε κάτω τα φτερά, μοιρολογάν’ και λένε:

Πού θε να πας; Για πού κινάς; Τον δρόμο για το Πουθενά

κανείς δεν ξέρει να σου πει

μόνη ξανά απ’ την αρχή

Πού θε να πας; Πού θα γυρνάς; Τα θέλω σου και τα μπορώ

πλάνες και αναμνήσεις

 του Σύμπαντος αλήτες

Ωχ, λυπήθηκε το ’να πουλί·

μόν’ ο χρυσαετός ξαναλαλεί:

Άσ’ την ασπίδα καταγής, δεν σου αρμόζει να φοβάσαι

στο λέω λοιπόν, να το θυμάσαι

Τ’ άκτιστο το όνειρο το τρελό

της πιο κρυφής σου επιθυμίας

Θα στέκει φάρος φωτεινός,

στην πύλη της δεύτερής σου ευκαιρίας

Περιηγητικός Αρχαιολογικός Οδηγός

του Γεώργιου Αθανασόπουλου
Μηχανικός Δομικών Έργων-Φωτογράφος-Ερευνητής



Κι αν έχουν γραφτεί τα χίλια μύρια για τον Πειραιά

είτε από ιστορική ψυχρή θέση 

είτε με νοσταλγική/μελαγχολική ματιά για το λιμάνι

που εγκαταλείφθηκε στην τύχη του από πολιτικούς παράγοντες κ.λπ. κ.λπ.

Παρελθοντολογική διάθεση αλλά και εξωραϊσμός σχεδόν πάντα με ασπρόμαυρες φωτογραφίες....



ο Περιηγητικός Αρχαιολογικός Οδηγός αναδεικνύει
με λαμπερά φωτεινά χρώματα
ιστορικά χνάρια,
αλλά και με τις πολύτιμες γνώσεις του συγγραφέα εκφρασμένες σε μικρά κείμενα
ενημερώνει  για τον παλαιό αλλά και τον σύγχρονο Πειραιά....

 

 

....αφού κάθε φωτογραφία διηγείται μια ιστορία






ή καταγγέλλει την έλλειψη σεβασμού....


 
 
 
 
 
 
 













06/06/2018 στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά  
ο Γεώργιος Αθανασόπουλος μιλάει... για τι άλλο;
για τον Πειραιά

 

Τριήρης ιερή ψυχή

 4ος αι π.Χ. Ολυμπιάς, με μάτια μαρμάρινα
το μεράκι του ναυτικού που στολίζει τη θαλάσσια 'σύντροφό' του;
τα μάτια του θεού Ποσειδώνα;
ή
τα μάτια της ναυτικής ψυχής;


ακόμα και όταν έσπαγε το 'μάτι' φυλασσόταν

στη

Σκευοθήκη του Φίλωνος 

 στον Πειραιά

 

 

 με χαρά επειδή το πριν και το μετά 'διαβάζονται' σε ίδια κατασκευές

κουπιά, σχοινιά

μάτια, κατάρτια, πανιά

Σουμέριοι και λάπις λάζουλι

 



Τέχνη Σουμερίων

 

Πολλές οι πηγές του διαδικτύου απ’ όπου μπορεί κάποιος να αρδεύσει πληροφορίες για τη Σουμεριακή «γη των πολιτισμένων βασιλιάδων» που άνθισε στη Μεσοποταμία, στο σημερινό Ιράκ περί το 6000 π.Χ. και με το χρονικό διάστημα 3000-1500 να είναι το peak του πολιτισμού.

 

 

 

 

Οι Σουμέριοι μεταξύ άλλων εφηύραν τον τροχό, έγραφαν με σφηνοειδή γραφή, είχαν γνώσεις μαθηματικών (χρησιμοποιούσαν το εξηνταδικό σύστημα), η αστρονομία (στην οποία υστερότερα βασίστηκαν οι Βαβυλώνιοι) διαρθρωνόταν σύμφωνα με το ηλιακό έτος.

 

   

Aπλή… αριθμολογία

ο Ήλιος ολοκληρώνει την τροχιά του σε χρόνια
25.920= 9

δια 12 (ο ‘ζωδιακός κύκλος’)=3

2.160 (η παραμονή σε κάθε ‘ζώδιο’)=9

 Ο lapis (=λίθος στα Λατινική γλώσσα) lazuli (λαζουάρ= μπλε στην Περσική) έχει μπλε χρώμα ενώ οι μικροί κρύσταλλοι του σιδηροπυρίτη αποδίδουν μεταλλικές αναλαμπές. Το λάζουλι, είναι η ρίζα των λέξεων azure, azzurro, azul (=γαλάζιο στα αραβικά).  Το ορυκτό που εξορύσσεται στην περιοχή περισσότερο από 7.000 χρόνια το χρησιμοποιούσαν οι Σουμέριοι σε κατασκευές και έδειχναν, ως φαίνεται, ιδιαίτερη προτίμηση στα μπλε μάτια.

sumerian artifact

 

Και λίγος… εσωτερισμός. Ο λάπις λάζουλι χρησιμοποιείται στο άνοιγμα του έκτου τσάκρα ή τρίτο μάτι.

Και επειδή μας αρέσει το ανακάτωμα της τράπουλας,
το λες και θρησκευτικό συγκρητισμό,

 

 

 

 

 

 

 

 

 

… πόσο κοντά ή πόσο μακριά φτάνει το «φτου φτου φτου», φόρα ματόχαντρα για το κακό το μάτι...

'ΜΑΓΙΚΗ ΠΟΛΙΣ' του Νίκου Κούνδουρου

Φοιτητική εργασία της Ράνιας Ιωαννίδου για το ΕΑΠ (Μάιος 2018)


1954

 

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

 Οι δεκαετίες 1950 και 1960, για τον ελληνικό κινηματογράφο, θεωρούνται «χρυσές» από άποψη παραγωγής. Αυτή η περίοδος ορίζεται ως η κλασική του ελληνικού κινηματογράφου. Κυρίαρχο στοιχείο είναι ο εμπορικός του χαρακτήρας. Στην παρούσα εργασία αφού  εξετάσουμε μια «νεορεαλιστική» ταινία, εξαίρεση στον κανόνα, τη Μαγική Πόλη του Νίκου Κούνδουρου, θα επιχειρήσουμε να συσχετίσουμε την ταινία με τη σημερινή πραγματικότητα

 

 

Α1. ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΝΕΟΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ

             Ο ιταλικός νεορεαλισμός εμφανίστηκε στην Ιταλία τη δεκαετία 1942-1952.[1]Είναι κινηματογραφικό κίνημα ή κι

Η θρησκευτική πολιτική του Κωνσταντίνου Α' (272-337 μ.κ.χ.)

Ναυσικά Αλειφέρη, ΕΛΠ 20,

"Δημόσιος & Ιδιωτικός βίος στη Βυζαντινή περίοδο",  

 βαθμός 9

Εισαγωγή

Tον 3ο αιώνα μ.Χ. η διοικητική σύγχυση που προερχόταν από τα πολλά και διαφορετικού τύπου διοικητικά κέντρα, η υπερφορολόγηση για τη συντήρηση του μεγάλου στρατού, η διαφθορά, οι συγκρούσεις φιλόδοξων στρατηγών, οι βίαιες και πυκνές εναλλαγές στον αυτοκρατορικό θρόνο, οι βάρβαροι εισβολείς στα βόρεια σύνορα, η εμφάνιση των Σασσανιδών στα ανατολικά οδήγησαν σε κρίση που διαπερνούσε τη ρωμαϊκή επικράτεια από άκρου εις άκρον. Μία από τις μεταρρυθμίσεις που στόχευε στη συνοχή των ετερόκλητων πληθυσμών ήταν η απόδοση της ιδιότητας του ρωμαίου πολίτη (Καρακάλας 212 μ.Χ.) στους μη δούλους. Για να επιτευχθεί η ομοιομορφία των υπηκόων και να ολοκληρωθεί επομένως ο απόλυτος έλεγχος μια ενιαία θρησκεία στο τελετουργικό της οποίας θα υποτάσσονταν οι πολίτες ήταν αναγκαία. Σύμφωνα με τη ρωμαϊκή αντίληψη η απόδοση τιμών στον λαμπρό αυτοκράτορα-θεό αλλά και η λατρεία στο ρωμαϊκό πάνθεον επηρέαζε ευνοϊκά τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Ο μονοθεϊστικός χριστιανισμός, που υποστήριζε, μεταξύ άλλων, την ισότητα ενώπιον ενός θεού, απαγόρευε τη λατρεία άλλων θεών∙ έτσι χρεωνόταν τα δεινά της αυτοκρατορίας και διωκόταν από τις ρωμαϊκές εξουσιαστικές αρχές.¹

Το θέμα της εργασίας μας είναι η θρησκευτική πολιτική του δαλματικής καταγωγής Κωνσταντίνου Α΄ (272-337). Το 306 στέφθηκε καίσαρας∙ το 307 αύγουστος∙ μετά τη νίκη του επί του Μαξέντιου τo 312 στη Μουλβία γέφυρα, συναυτοκράτορας με τον Λικίνιο, τον οποίο νίκησε το 324 στη μάχη της Χρυσόπολης.² Παρέμεινε μονοκράτορας έως τον θάνατό του καταργώντας πρακτικά το σύστημα της τετραρχίας που είχε εφαρμόσει στο πλαίσιο της ανανέωσης³ ο Διοκλητιανός. Οι περιοχές της Εγγύς και Μέσης Ανατολής ήταν οι πολυπληθέστερες, με εδαφικό πλούτο και αυτές που παρήγαγαν πολιτισμό (βάρβαροι θεωρούνταν οι Δυτικοί έως τον 15ο αιώνα περίπου). Πιθανόν αυτοί να είναι οι λόγοι που ο Κωνσταντίνος ίδρυσε τη Νέα Ρώμη/Κωνσταντινούπολη το 324 στην αρχαία πόλη Βυζάντιο στον Βόσπορο, οι ίδιοι για τους οποίους ο Διοκλητιανός είχε έδρα του την ανατολική Νικομήδεια.⁴ Εν συνεχεία θα δούμε πως διαμορφώθηκε η θρησκευτική πολιτική μετά τον Κωνσταντίνο.

Θρησκευτική πολιτική του Κωνσταντίνου Α΄

Η νομιμοποίηση του χριστιανισμού συνέβη το 313 όταν ο Λικίνιος και ο Κωνσταντίνος συνυπέγραψαν ένα διάταγμα στο Μεδιόλανο, σύμφωνα με το οποίο το δικαίωμα της ανεξιθρησκίας μπορούσαν να απολαμβάνουν οι Χριστιανοί αλλά «και οι υπόλοιποι». Οι διωγμοί κατά των χριστιανών σταμάτησαν, αποδόθηκαν δημευμένες περιουσίες, παραχωρήθηκαν γαίες στη χριστιανική κοινότητα ενώ οι ιερείς απαλλάχτηκαν από φορολογικές υποχρεώσεις και από δημοτικά καθήκοντα. Έτσι αρκετοί πολίτες έσπευδαν να χειροτονηθούν ώστε να επωφεληθούν από τα προνόμια. Οι δούλοι δεν σημαδεύονταν στο πρόσωπο αφού κατά τη χριστιανική άποψη ο άνθρωπος είχε πλαστεί «κατ’ εικόνα του Θεού. Εν συνεχεία ο Κωνσταντίνος χρηματοδοτούσε την οικοδόμηση λαμπρών χριστιανικών κτιρίων⁵ με αποτέλεσμα ο εθνικός Ζώσιμος να τον κατηγορεί και για διασπάθιση δημόσιου χρήματος αλλά και για κακοτεχνία. Ο Κωνσταντίνος ως maximus pontifix και ως γεφυροποιός προέτρεπε με επιστολές να

Η γυναίκα στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ.

Ναυσικάς Αλειφέρη για

"Δημόσιος & Ιδιωτικός βίος στην αρχαία Ελλάδα", ΕΑΠ,  ΕΛΠ 20

Εισαγωγή

Στην αρχαία Ελλάδα ο όρος «οίκος» είχε ευρεία έννοια καθώς περιλάμβανε: τα εξαρτημένα μέλη (ζευγάρι, παιδιά, δούλοι/ες), τις οικονομικές δραστηριότητες, την ιστορία του οίκου, τις θρησκευτικές τελετές. Σε πατριαρχική κοινωνία αναμενόμενο είναι ο άντρας να έχει την κυρίαρχη θέση. Η γυναίκα μπορούσε να είναι αστή αλλά δεν θεωρείτο πολίτης και κατά συνέπεια δεν είχε νομική υπόσταση· ήταν στην ίδια κοινωνική θέση με τα παιδιά, τους δούλους, τους μέτοικους. Η άσκηση πολιτικών δικαιωμάτων ήταν αποκλειστικό προνόμιο των αντρών. Οι εμφανίσεις της γυναίκας στη δημόσια ζωή ήταν περιορισμένες και σχετίζονταν πάντα με κάποιο τελετουργικό (γαμήλιο, νεκρώσιμο, λατρευτικό θεού).

Στην αρχαία ελληνική θρησκεία δεν υπήρχαν, θεόπνευστα βιβλία, ιερείς/απόστολοι, ούτε ένας θεός και ούτε βέβαια αναμενόμενος σωτήρας. Η θρησκεία επικεντρωνόταν στον εξαγνισμό του ανθρώπινου σώματος και της ψυχής, στον οποίο συνέβαλαν οι μέθοδοι των τελετών (νηστεία, λουτρά, προσευχή, κ.ά). Οι πολλές θρησκευτικές τελετές συνόδευαν όλες τις εκδηλώσεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Οι δημόσιες τελετές περιλάμβαναν σπονδές, θυσίες, δείπνα, χορούς, μεταφορά του αγάλματος του θεού, λαμπαδηδρομία, κ.ά., ενισχύοντας έτσι τους δεσμούς των πολιτών της