ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Η ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΤΟΥ 4ου αι. π.Χ., ΕΛΠ 22

Φοιτητική εργασία της Ναυσικάς Αλειφέρη για το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, ΕΛΠ 21
βαθμός 8

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εισαγωγή

Η Ρητορική είναι η τέχνη της σύνθεσης πειστικών επιχειρημάτων του προφορικού και γραπτού λόγου. Εμφανίστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. στην Αθήνα και θεωρήθηκε απαραίτητο εφόδιο προκειμένου ο πολίτης να συμμετέχει στα κοινά. Η ισηγορία ήταν πλέον δικαίωμα του πολίτη, ο οποίος είχε ευκαιρίες να ρητορεύσει -προκειμένου να εκφέρει άποψη, να επεξεργαστεί νόμους, να κρίνει πράξεις, να υποστηρίξει το δίκιο του, να απαντήσει σε λεκτικές επιθέσεις- στα νέα θεσμικά δημοτικά όργανα, όπως τα λαϊκά δικαστήρια, η Εκκλησία του Δήμου, η Βουλή, αλλά και στις εορταστικές εκδηλώσεις. Οι ρητοροδιδάσκαλοι ανέλαβαν επ’ αμοιβή την εκπαίδευση εύπορων νέων που ήθελαν να ακολουθήσουν πολιτική σταδιοδρομία.[1] Κατά τον Αριστοτέλη αναπτύχθηκαν τρία είδη ρητορικού λόγου: το δικανικόν, το συμβουλευτικόν (πολιτικός), το επιδεικτικόν (πανηγυρικός).[2]

Στην πρώτη ενότητα θα παρουσιάσουμε ένα απόσπασμα από τη Ρητορική του Αριστοτέλη. Η Ρητορική βασίζεται στα χειρόγραφα του Αριστοτέλη, στα οποία περιγράφονται με επιστημονικούς όρους οι πρακτικές, οι μέθοδοι της ρητορικής τέχνης.[3]

Στη δεύτερη ενότητα θα ασχοληθούμε με τους δικανικούς λόγους του Απολλόδωρου «Κατά Νεαίρας» και του Αισχύνη «Περὶ τῆς παραπρεσβείας» (34), που γράφτηκαν τον 4ο αιώνα π.Χ., όταν η Αθήνα είχε περιέλθει σε παρακμή. Η μήνυση που κατέθεσε ο Απολλόδωρος το 342 π.Χ. κατά της εταίρας Νεαίρας είναι δείγμα διαβολής, αφού αναφερόταν σε γεγονότα που είχαν συμβεί πριν

Κρυπτεία στην αρχαία Σπάρτη

Όταν κάνουμε αναφορά στην αρχαία Ελλάδα το μυαλό μας πάει κατευθείαν στον ναό της θεάς Αθήνας, τον Παρθενώνα αλλά και σε κιούπια, αγάλματα, θέατρο, αλλά και στη στρατοκρατούμενη ατρόμητη Σπάρτη. Η λέξη πολιτισμός έχει συνδεθεί με καλλιτεχνικά δρώμενα, και με ότι τέλος πάντων σχετίζεται με την τέχνη. Ο πολιτισμός, όμως,  με την ευρεία και ουσιαστική έννοια περιλαμβάνει και το σύνολο των ενεργειών -από την κατασκευή σχολείων, νεκροταφείων μέχρι τη θέσπιση νόμων- οι οποίες έχουν στόχο την καλή ποιοτική ζωή των πολιτών και συγχρόνως τη διασφάλιση της ειρηνικής συμβίωσής τους.

Επίσης θαυμάζουμε την αρχαία ελληνική σοφία και δηλώνουμε -με στόμφο- ότι οι ρήσεις, τα αποφθέγματα, τα μηνύματά των σοφών εκείνης της περιόδου παραμένουν διαχρονικά!!!

Παραμένουν διαχρονικά τα μηνύματα γιατί αντιμετωπίζουμε ακριβώς τα ίδια προβλήματα!

Και αισθανόμαστε υπερήφανοι που δεν καταφέραμε σε χιλιάδες χρόνια να βρούμε λύση;

✔Ο ιστορικός μελετητής, βιογράφος Παυσανίας (40-120 μ.Χ), λοιπόν, στο έργο «Βίοι Παράλληλοι» γράφει για τον Λυκούργο που έζησε περίπου το 800 π.Χ: