Έλληνες ευεργέτες και κερδοσκόποι

 

Ναυσικά Αλειφέρη                                 

για την ΕΛΠ43, του ΕΑΠ,

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ

 Η σχέση ευεργετών ή/και κερδοσκόπων Έλληνων της Διασποράς με το ελληνικό κράτος τον 19ο αιώνα  

Δερτιλής Γ., ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1830-1920

 

Εισαγωγή

Οι Έλληνες της Διασποράς επί δύο αιώνες πριν την Επανάσταση του 1821 μακριά από την οθωμανική και την ενετική αυθαιρεσία κατάφεραν είτε ως πλοιοκτήτες είτε ως έμποροι να σωρεύσουν διεθνικό κεφάλαιο υψηλής κινητικότητας και ρευστότητας. Ισχυρά δίκτυα της ελληνικής επιχειρηματικότητας απλώνονταν σε όλη την υφήλιο με έδρα τις παροικίες που είχαν ιδρυθεί σε βάθος χρόνου –κυρίως στην Ευρώπη. (Δερτιλής 2013: 62) Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανίχνευση της συμβολής των Ελλήνων της Διασποράς μέσω δωρεών, εμβασμάτων, επιχειρηματικής δράσης στη συγκρότηση και στην πρόοδο της Ελλάδας κατά τον 19ο αιώνα.  

1.   Ευεργεσίες

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, που καλύπτουν όλη την περίοδο της Τουρκοκρατίας, μορφωμένων Ελλήνων που μετά από επιτυχημένη σταδιοδρομία στην ξενιτιά γύρισαν στην ιδιαίτερη πατρίδα τους για να ιδρύσουν σχολή και να διδάξουν· για παράδειγμα ο Ευγένιος ο Αιτωλός, ο Κ.Θ. Δημαράς (επέστρεψε στα Άγραφα), ο Γρηγόριος Κωνσταντάς από τις Μηλιές του Πηλίου. Μετά το 1848, ο Σουλτάνος αναγκάστηκε από τους Δυτικούς συμμάχους του να εφαρμόσει με μεγαλύτερη συνέπεια τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που αφορούσαν τους αλλοεθνείς της αυτοκρατορίας του –ήταν το έναυσμα για την πνευματική εξόρμηση των αλύτρωτων Ελλήνων. Οι Έλληνες των αλύτρωτων πατρίδων έστρεψαν το ενδιαφέρον τους, όπως και παλαιότερα, στη γενέτειρά τους, το οποίο εκδηλώθηκε με υλικές και με πνευματικές παροχές: έχτιζαν σχολεία, ίδρυσαν φιλανθρωπικούς και φιλεκπαιδευτικούς συλλόγους. (Κυριακίδου-Νέστορος 2006:  52, 53, 56-57)

            Χιλιάδες Έλληνες ιδιαίτερα από την Πελοπόννησο μετά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1768-1774) εγκαταστάθηκαν στη νότια Ρωσία, ίδρυσαν πλούσιες παροικίες και ευεργέτησαν με πολλούς τρόπους την πατρίδα τους. Ήταν τόπος προέλευσης πολλών αγωνιστών του ’21 (όπως του Χατζηκώνστα, του Βαρβάκης), του Ιωάννη Καποδίστρια και των αδερφών Ζωσιμαδών, οι οποίοι χρηματοδοτούσαν έως το 1827 τις εκδόσεις του Αδαμάντιου Κοραή (την «Ελληνική Βιβλιοθήκη» την οποία αποτελούσαν 17 τόμοι και  τα «Πάρεργα» 9 τόμοι). Αρκετοί Έλληνες εμπορευόμενοι και γόνοι Φαναριωτών (όπως των Υψηλάντηδων, Καντακουζηνών, Μουρούζηδων κ.ά.) εγκαταστάθηκαν στην Οδησσό. Οι πάροικοί της απέκτησαν μεγάλες περιουσίες και συντηρούσαν το «Οδησσαϊκό Ελληνικό Τάγμα» με 300 πεζούς Έλληνες. Εκεί ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία (1814) της οποίας την επιχείρηση αποστολής εκπροσώπων στην Ελλάδα, προκειμένου να στρατολογηθούν άτομα που δεν είχαν ήδη δικτυωθεί, χρηματοδότησε η πλούσια οικογένεια τραπεζιτών Σέκερη. Στις αρχές του 19ου αιώνα παρουσιάζεται επίσης ανάπτυξη των οργανωμένων ελληνικών παροικιών στην Αίγυπτο με αποτέλεσμα να σχηματίσουν μεγάλες περιουσίες τραπεζίτες, έμποροι και σύμβουλοι του Μωχάμετ Άλι, όπως οι αδελφοί Τοσίτσα, ο Στουρνάρας, ο Ζιζίνιας κ.ά. Στο κάλεσμα της Φιλικής Εταιρείας ανταποκρίθηκαν οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας στέλνοντας χρήματα και βοήθεια στην Ελλάδα για τον Αγώνα. Μυήθηκαν και έδρασαν μεταξύ πολλών άλλων ο Πατριάρχης Αλεξάνδρειας Θεόφιλος και ο Θεόδωρος Τοσίτσας. (Σιάμπος 2002: 141, 142· Brewer 2015: 324 347)

Κατά την περίοδο 1853-1873 πολλοί Έλληνες με επιχειρηματικές δραστηριότητες στο εξωτερικό έκαναν μεγάλες δωρεές, εκτός από τις πόλεις του εξωτερικού στις οποίες ήταν εγκατεστημένοι, στις ιδιαίτερες πατρίδες τους στην Ελλάδα για οικοδόμηση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και φιλανθρωπικών καταστημάτων, για παράδειγμα η χρηματοδότηση του εμπόρου Νικόλαου Στουρνάρη από την Οδησσό της ίδρυσης σχολείου στο Μέτσοβο. Έλληνες του εξωτερικού χρηματοδότησαν επίσης την οικοδόμηση

ΠΕΡΣΕΣ ΤΟΥ ΑΙΣΧΥΛΟΥ

φοιτητική εργασία της Ναυσικάς Αλειφέρη 

για την ΕΛΠ 31- ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ, ΕΑΠ

 

Πέρσες, απόδοση στη Νεοελληνική γλώσσα: 

 

Μουλλάς Παναγιώτης

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εισαγωγή

Ο ποιητής Αισχύλος (525/524-456 π.Χ.) κέρδισε το 472 π.Χ. στους δραματικούς αγώνες με την τετραλογία: Φινεύς, Πέρσαι, Γλαύκος Ποτνιεύς (τραγωδίες) και Προμηθεύς Πυρκαεύς (σατυρικό δράμα). Το ιστορικό δράμα με τίτλο Πέρσες, «παραστάθηκε τις παραμονές του οστρακισμού του Θεμιστοκλή»[1]πιθανόν για να υπερασπίσει τον πολιτικό/στρατηγό. Ο Αισχύλος, που είχε πάρει μέρος στη Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.), στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.) και σε άλλες μάχες των Περσικών Πολέμων, πραγματεύεται στο έργο του την ήττα των Περσών από τους Έλληνες στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.[2]   

 

Δραματική και σκηνογραφική τεχνική

Ο Αισχύλος δραματοποιεί το ιστορικό γεγονός (τη Ναυμαχία στη Σαλαμίνα) και παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο οι ηττημένοι Πέρσες ερμήνευσαν την ήττα τους. Στην τραγωδία, που διαδραματίζεται στα Σούσα, αναφέρονται ονόματα ένδοξων βασιλιάδων, γενναίων πολεμιστών της Περσίας και ούτε ένα όνομα Έλληνα. Ο μακρύς κατάλογος ονομάτων, η αφήγηση της ναυμαχίας είναι τα στοιχεία που προσδίδουν στο έργο  τον χαρακτήρα του ιστορικού ντοκουμέντου.[3]

Η τραγωδία ξεκινά με την είσοδο του χορού, που τον αποτελούν Πέρσες γέροντες (οι πιστοί, στ. 2) τους οποίους είχε διαλέξει ο βασιλιάς Ξέρξης για φύλακες. Στην πάροδο ο χορός ανησυχεί για το άνθος ανδρών από τη γη της Περσίας (στ. 59-60)που εκστράτευσε εναντίον της Ελλάδας αφού δεν έχει φανεί ακόμη αγγελιοφόρος. Το «μοτίβο της ανησυχίας»[4] ακολουθεί μεγαλειώδης περιγραφή της πολυάριθμης ασιατικής δύναμης, με αναφορά σε ονόματα πολεμιστών, πόλεων και στον αρχηγό της εκστρατείας, τον Ξέρξη –χρυσογόνου γενεάς ισόθεος φως (στ. 79, 80). Δραματική αντίθεση προκαλούν

«Υπογλώσσια», βιβλίο του Ανδρέα Παππά

 Ανδρέας Παππάς

Υπο-γλώσσια, εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, 2010

👅 … «Ποτέ μη χρησιμοποιείς περισσότερα από ένα που στην ίδια περίοδο. Άλλωστε, ακόμη και αν δεν υπήρχε το κύριο αντίδοτο σε αυτό τον κίνδυνο, το οποίο δεν είναι άλλο από το να αποφεύγει κανείς τις φράσεις-σιδηρόδρομος μπορούμε πάντοτε να χρησιμοποιούμε εναλλακτικά τα ο/η/το οποίος/α/ο, που δεν είναι διόλου «καθαρευουσιάνικα», όπως νομίζουν ορισμένοι….. Επίσης μια άλλη καλή λύση, η οποία ορισμένες φορές βοηθάει να αποφύγουμε την αλυσίδα των αναφορικών που, είναι η χρήση του όπου όσο και του οπότε –ορθότερων, εφόσον πρόκειται για αναφορά με τοπικό ή χρονικό, αντίστοιχα, χαρακτήρα.
Μάλιστα, τόσο το όπου όσο και το οπότε δεν είναι μόνο χρήσιμα αντίδοτα στον ελλοχεύοντα «πουπουδισμό», αλλά συχνά και πιο ακριβή από το γενικής χρήσεως και κάπως ουδέτερο που. Έτσι, λ.χ., είναι όχι μόνο εφικτό αλλά και επιβεβλημένο να αποφεύγουμε φράσεις όπως «Πλημμύρισαν σπίτια στη Χίο που [όπου] έβρεξε πολύ» (λες και έβρεξε η Χίος), «Έψαχναν για μέρος που [όπου] θα μπορούσαν να φάνε» (λες και είχαν κατά νου να φάνε… το μέρος), «Κατά τον Μεσαίωνα, που [οπότε, ή έστω όταν] η έννοια του έθνους ήταν ακόμη στα σπάργανα»…… (σ. 42)

.................

👅Στον γνωστό μύθο, ο Ηρακλής δεν καλείται να διαλέξει μεταξύ Αρετής και Κακίας, όπως παιδιόθεν μαθαίνουμε. Δεν τίθεται θέμα –ούτε καν στους μύθους– να επιλέξει κανείς εν ψυχρώ, απροκάλυπτα, την «κακία», οπότε και το δίλημμα είναι μάλλον ανύπαρκτο. Πρόκειται επιλογή μεταξύ «αρετής» και «παθών» (virtue and vice, κατά τους Αγγλοσάξονες). Με άλλα λόγια, ο

Γιώργος Δερτιλής: «Δικτατορία, 1967-1974: η ιστορία που χάνεται»

 

Ο Γιώργος Δερτιλής, μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας και ομότιμος καθηγητής 

του Πανεπιστημίου Αθηνών, γεννήθηκε το 1939. Σπούδασε Δημόσιο Δίκαιο και Οικονομικές Επιστήμες στην Αθήνα, 

Πολιτική Θεωρία και Ιστορία στην Αγγλία.Δίδαξε Ιστορία στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου εξελέγη υφηγητής και το 1983 τακτικός καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών. Έχει εκλεγεί έμμισθος επισκέπτης καθηγητής στο Harvard, στην Οξφόρδη και στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. Έχει συμμετάσχει στο επιστημονικό συμβούλιο ερευνητικών και πολιτισμικών ιδρυμάτων, ελληνικών και γαλλικών.

Το 2000 εξελέγη directeur d’études (καθηγητής) στην École des Hautes Études en Sciences Sociales, παραιτήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και έκτοτε ζει στη Γαλλία, όπου του απονεμήθηκε η γαλλική υπηκοότητα και το παράσημο του Φοίνικα (chevalier, palmes académiques) της Γαλλικής Δημοκρατίας. Δώδεκα βιβλία και πενήντα περίπου άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορες γλώσσες.

1991, 19 Απριλίου, ομιλία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών: «Δικτατορία, 1967-1974: η ιστορία που χάνεται» (ημερίδα του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών).
Δημοσιεύθηκε το 1991 στα «Σύγχρονα Θέματα» και το 1996 στις «Νέες Εποχές, Το Βήμα».
(Η διάσωση των τεκμηρίων που σώζονται από τα χρόνια της δικτατορίας) επείγει· διότι και αυτά τα ολίγα τεκμήρια που υπάρχουν χάνονται, ιδίως σε μια κοινωνία που, όπως η δική μας, κλείνει ιδρύματα ιστορικής έρευνας, πολτοποιεί τα αρχεία, καίει τους "φακέλλους"· πάσχει, δηλαδή, από ηθελημένη αμνησία -πώς το λένε αυτό οι ψυχολόγοι; απώθηση;
(... Οι) πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν πρέπει να αφορούν όσο γίνεται περισσότερα πρόσωπα· και όσο το δυνατόν μεγαλύτερα δείγματα του πληθυσμού από τη γενιά της δικτατορίας, όσο ακόμη υπάρχει αυτή η γενιά. Διότι οι πηγές που χάνονται με τη μεγαλύτερη ταχύτητα και, φεύ, με απόλυτη βεβαιότητα, είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι. Ιδού ένας ακόμη λόγος γιά τον οποίο επείγει η διάσωση της μνήμης της δικτατορίας, λόγος ειρωνικά μακάβριος, αλλά πολύ πρακτικός και πραγματικός. Με άλλα λόγια, άς μην επαναλάβουμε το λάθος που κάναμε με την μικρασιατική καταστροφή, αφήνοντας αζήτητες τις μαρτυρίες των ανθρώπων που την έζησαν -για να μη μιλήσω για τον εμφύλιο.
Επείγει, επίσης, για να αντισταθούμε με έναν ακόμη τρόπο στην αμνησία, το σημαντικότερο ίσως αίτιο της κοινωνικής κρίσης που μαστίζει τον τόπο. Διότι η ιστορική αμνησία και ακρισία είναι που καταστρέφουν την αυτογνωσία μας, τις κοινωνικές αξίες, την ελληνική γλώσσα, τη συνείδηση του

Ο Αριστοτέλης με γλωσσικό επιχείρημα...

 ... ανατρέπει το πλατωνικό έργο

Αριστοτέλης 384-322 π.Χ.

Πριν από χρόνια βρέθηκα σε παρουσίαση του πλατωνικού σπηλαίου. Σύμφωνα λοιπόν με τον ομιλητή που ανέλυε τον συμβολισμό του σπηλαίου, οι άνθρωποι ζουν εγκλωβισμένοι σε σπήλαιο, βλέπουν σκιές τις οποίες δεν ερμηνεύουν σωστά, δεν βλέπουν το "φως" που υπάρχει έξω από αυτό. Η λύτρωση έρχεται για κάποιους/ες που ανακαλύπτουν τι υπάρχει έξω από την αισθητή πραγματικότητα. Αν επιστρέψουν στο σπήλαιο και θελήσουν να ενημερώσουν τους εγκλωβισμένους θα αντιμετωπιστούν με σκεπτικισμό έως λοιδορία. Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι θα δουν το "φως" κατά τους «new age» στοχαστές που κατακλύζουν το Internet με αναλύσεις για το «σπήλαιο», είναι ο διαλογισμός-ενόραση και σπανίως κάνουν αναφορά στο έργο του Πλάτωνα με τίτλο Νόμοι.

      Το όραμα στην Πολιτεία ή δίκαιη πολιτεία, κοντολογίς. Ο Πλάτων προκειμένου να υποστηρίξει την αριστοκρατική τάξη

O Ήλιος βασιλεύει....

«... κι αυτό γιατί ντύνεται, λίγο πριν τη δύση του, με τα χρώματα της αυτοκρατορικής βυζαντινής

Κωνσταντινούπολη ή Istanbul

πορφύρας. Το αμετάφραστο σε άλλη γλώσσα «ο ήλιος δύει». Θεωρώ την παράδοξη αυτή έκφραση ως αδιάψευστη απόδειξη της συνέχειας, ως κληρονομιά μιας διαχρονικής αψεγάδιαστης εμπειρίας».

Σελίδα 46 από το βιβλίο Πόσο ελληνικό είναι το Βυζάντιο; Πόσο Βυζαντινοί οι Νεοέλληνες, εκδ. Gutenberg 2016,

της ακάματης Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ.

-Η πορφύρα, χρωστική ουσία, παράγεται από ένα σπάνιο όστρακο που αποδίδει κόκκινο, μενεξεδί έως μπλε χρώμα. Συλλογή οστράκων γινόταν στη σημερινή Παλμύρα (αρχαία Φοινίκη) της Συρίας! Η παρασκευή πορφυρών ενδυμάτων ήταν δαπανηρή. Εξ αυτού (το χρώμα της χαράς!)  ήταν προνόμιο των αυτοκρατόρων, βασιλιάδων.

Έτσι. Για χάρη της συζήτησης... 

Βρήκε απάντηση η απορία μου: γιατί λέμε ότι ο Ήλιος βασιλεύει ενώ κατευθύνεται στο κατώτατο σημείο και τελικώς χάνεται από τον ορίζοντα!

«Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013» του Δημήτρη Φύσσα

«Τα σινεμά της Αθήνας 1896-2013. Ιστορίες του αστικού τοπίου». Το βιβλίο υπογράφει ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Δημήτρης Φύσσας και υπάρχει μόνο στο ίντερνετ, με ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση.

· Χρονικά, καλύπτεται η περίοδος από τον Νοέμβρη του 1896 μέχρι και τον Σεπτέμβρη του 2013
· Τοπικά, καταγράφονται όσα σινεμά λειτούργησαν/λειτουργούν στα όρια του σημερινού Δήμου Αθηναίων
· Η δουλειά κράτησε 10 χρόνια, με επιτόπια έρευνα σε οικόπεδα, 300 περίπου προφορικές μαρτυρίες (άνθρωποι του κλάδου συν θεατές), προγράμματα, εισιτήρια, εφημερίδες, βιβλία, μπλογκ, χειρόγραφα, σκίτσα, περιοδικά, φιλμ κ.λπ.

Διαβάστε εδώ και εδώ το λεξικό.

Μ.Φ

Πηγές: http://www.athensvoice.gr/politismos/ta-e-sinema-tis-athinas-1896-2013-toy-d-fyssa

http://hestia.gr/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=2&Itemid=172

ο ΧΑΡΙ ΠΟΤΕΡ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΠΑΙΔΙ

κυκλοφόρησε 29 Σεπτεμβρίου 2016

ΧΑΡΙ

Η αλήθεια είναι ένα όμορφο αλλά και συνάμα τρομερό πράγμα! Γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή. (σ. 70)

……………………..

ΝΤΡΑΚΟ

Ανέκαθεν ζήλευα αυτό που είχατε εσείς οι τρεις, ξέρεις –με τον Ουέσλι και την Γκρέιντζερ, εννοώ. Εγώ είχα…

ΤΖΙΝΙ

Τον Κράμπε και τον Γκόιλ.

ΝΤΡΑΚΟ

Δύο μπουμπούνες που δεν ήξεραν να ξεχωρίσουν τη μια άκρη του σκουπόξυλου απ’ την άλλη. Εσείς όμως –εσείς οι τρεις- κυριολεκτικά λάμπατε. Γουστάρατε ο ένας τον άλλο. Διασκεδάζατε. Γι’ αυτή τη φιλία σάς ζήλευα, περισσότερο απ’ ότιδήποτε άλλο.

ΤΖΙΝΙ

Κι εγώ τους ζήλευα.

                Ο ΧΑΡΙ κοιτάζει την ΤΖΙΝΙ, έκπληκτος.

ΧΑΡΙ

Πρέπει να τον προστατεύσω… [τον γιο του, Άλμπους[.

ΝΤΡΑΚΟ

Κι ο πατέρας μου νόμιζε ότι με προστάτευε. Τον περισσότερο καιρό. Πιστεύω ότι στη ζωή κάθε παιδιού έρχεται μια στιγμή που πρέπει να κάνει την επιλογή του. Να διαλέξει τι είδους ενήλικος θα γίνει. Εκείνη τη στιγμή χρειάζεται δίπλα του έναν γονιό ή έναν φίλο. Κι αν έχεις μάθει να μισείς τον γονιό σου και δεν έχεις καθόλου φίλους… τότε είσαι ολομόναχος. Και είναι πολύ δύσκολο αυτό –να είσαι ολομόναχος. Έτσι ήμουν εγώ. Η μοναξιά μ’ έκλεισε σ’ ένα πολύ σκοτεινό μέρος. Για πάρα πολύ καιρό. Και ο Άντον Χερτ ήταν μοναχικό παιδί. Εσύ μπορεί να μην το καταλαβαίνεις αυτό, Χάρι, εγώ όμως το καταλαβαίνω –το ίδιο και η Τζίνι, πιστεύω.

ΤΖΙΝΙ

Έχει δίκιο.

ΝΤΡΑΚΟ

Ο Άντον Χερτ δεν βγήκε ποτέ από κείνο το σκοτεινό μέρος. Κι έτσι ο Άντον Χερτ έγινε ο Λόρδος Βόλντεμορτ. Ίσως το μαύρο σύννεφο που είδε ο Μπέιν γύρω από τον Άλμπους να είναι η μοναξιά του. Ο πόνος του. το μίσος του. Μη χάσεις το παιδί, Χάρι. Θα το μετανιώσεις. Και θα το μετανιώσει κι ο Άλμπους. Γιατί σε χρειάζεται, και χρειάζεται και τον Σκόρπιους, είτε το ξέρει είτε όχι.

                Ο ΧΑΡΙ κοιτάζει τον ΝΤΡΑΚΟ, σκέφτεται.

                Ανοίγει το στόμα του να μιλήσει. Σκέφτεται.

ΤΖΙΝΙ

Χάρι. Θα φέρεις εσύ τη μαγική σκόνη ή να τη φέρω εγώ;

(σελ. 184-185).

……………………….

ΣΚΟΡΠΙΟΥΣ [γιος του Ντράκο]

Ο κόσμος αλλάζει κι εμείς αλλάζουμε μαζί του. Η θέση που έχω σε τούτο τον κόσμο είναι καλύτερη. Αλλά δεν είναι καλύτερος ο κόσμος. Κι αυτό δεν το θέλω.

ΣΝΕΙΠ

Καλώ τον Προστάτη (Expecto Patronum)

                Ο Σνέιπ ελευθερώνει έναν Προστάτη, και έχει το σχήμα μιας πανέμορφης          

                ασημένιας ελαφίνας.

(σελ. 257)

…………………

ΣΚΟΡΠΙΟΥΣ

Ο οίκτος είναι μια αρχή, φίλε μου, ένα θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί ένα παλάτι –το παλάτι του έρωτα.

Οι άνθρωποι μπορούν να αλλάξουν. Εξάλλου, έχω αρχίσει προπονήσεις….

http://www.psichogios.gr/site/Books/show/1003607/o-xari-poter-kai-to-katarameno-paidi

ΑΝΤΙΟΧΟΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΟΝΙΚΗ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ ΒΙΟΙ-ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ

Jaccques-Louis David (30 August 1748 – 29 December 1825)

Γάλλος ζωγράφος του Νεοκλασικισμού

Ο Δημήτριος Πολιορκητής, ο Αντίπατρος, ο Σέλευκος ήταν στρατηγοί του Μεγάλου Αλεξάνδρου 

και επίδοξοι διάδοχοι της αυτοκρατορίας του.

Η Στρατονίκη της Συρίας ήταν κόρη του μακεδόνα βασιλιά 

Δημήτριου του Πολιορκητή 

και της Φίλας (κόρη του Αντίπατρου).

Περί το 300 π.Χ., νυμφεύτηκε τον  βασιλιά της Συρίας,  

Σέλευκο Α΄ Νικάνωρ.

Ο γιος του Σέλευκου, ο Αντίοχος, αρρώστησε από κάποια σωματική νόσο με αποτέλεσμα να χάνει το λογικό του.

Ο Ερασίστρατος (φημισμένος ιατρός και ανατόμος) διέγνωσε την αιτία: ΕΡΩΤΑΣ

Πλούταρχου Παράλληλοι βίοι

HAPPY END

Eικόνες Ελλήνων και Τούρκων του Ηρακλή Μήλλα

«Είναι μελέτη για τον Έλληνα και τον Τούρκο και για τη σχέση τους στο επίπεδο των παραστάσεων και των στερεοτύπων»

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Ηρακλή Μήλλα, Εικόνες Ελλήνων και Τούρκων, εκδ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, Αθήνα, 2005.

 

 

 

 Ο Ηρακλής Μήλλας στο βιβλίο του δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για την προσπάθεια των Νεότουρκων να δημιουργήσουν ιστορικό πλαίσιο∙ «ο λαός της Μικράς Ασίας είναι Τούρκοι των Χάτα οι οποίοι έγιναν γνωστοί με ονόματα όπως Χετταίοι».   

Οι Χετταίοι ήταν συγγενικό φύλο των Σουμέριων. Ο σουμεριακός λαός θεωρείται ο αρχαιότερος, κατοικούσε στη Μεσοποταμία και ανέπτυξε αξιόλογο πολιτισμό πριν από περίπου 8.000 χρόνια π.Χ.

Επιπλέον, στο βιβλίο, δίνονται στοιχεία για την ανάγκη προσδιορισμού της ταυτότητας των Νεότουρκων είτε με εθνικό προσδιορισμό (παντουρκισμός) 

είτε με θρησκευτικό (ισλαμισμός) ως συνδετικός κρίκος της συνοχής των κατοίκων της Τουρκίας.

«Οι τουρκόφωνοι μουσουλμάνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στις τελευταίες δεκαετίες του 19^ου και στις αρχές του 20ού αιώνα
διακατέχονταν από μεγάλη ανασφάλεια σχετικά με το μέλλον τους. Έβλεπαν ότι ο κράτος τους ο «μεγάλος ασθενής», διαμελιζόταν και ήταν πολύ πιθανό ακόμα και να ‘πέθαινε’. 

Αυτό εκφράστηκε χαρακτηριστικά από τον Ομέρ Σεϊφετίν το 1912 όπου παρατηρούμε και τον ρόλο που απέδιδε στους μη μουσουλμάνους: Γίνονται τελικά και οι Τούρκοι ένα έθνος… Ο σκοπός των Ελλήνων είναι να πάρουν την Πόλη, τη Σμύρνη και άλλα μέρη και να πετάξουν στην ανατολική όχθη του Κιζίλιρμακ (Ποταμού Άλυς) τα δεκατέσσερα εκατομμύρια Τούρκων ο δε σκοπός των Αρμενίων είναι μια μεγάλη Αρμενία και γι’ αυτό θέλουν να πετάξουν όλους τους Τούρκους στη δυτική όχθη του ίδιου ποταμού. Εάν και τα δύο αυτά έθνη επιτύχουν τον σκοπό τους τότε δεν θα μείνει ούτε ένας Τούρκος στη Μικρά Ασία όλοι θα πέσουν σ’ αυτόν τον ποταμό και θα χυθούν στη θάλασσα». (σ. 29)

«Το 1908 είναι ένα ορόσημο στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας. Οι Νεότουρκοι είναι οι εκφραστές της αναδυόμενης τουρκικής εθνικής ταυτότητας. Οι επιλογές των κυβερνήσεων των Νεότουρκων εκφράζουν αναζητήσεις που σχετίζονται με μια εθνογένενεση. […] …όπου το θέμα της παιδείας απασχολεί την τουρκική διανόηση. Μια σπάνια μαρτυρία για την κατάσταση της παιδείας των (μουσουλμάνων) Οθωμανών στις αρχές του 20ού αιώνα είναι οι ανταποκρίσεις του Αχμέτ Σερήφ ο οποίος περιόδευσε ως δημοσιογράφος τη Μικρά Ασία το 1909 και το 1910 και δημοσίευση τις εμπειρίες του στην τουρκόφωνη εφημερίδα Τανίν της Κωνσταντινούπολης. 

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Α. Σερήφ σχεδόν πάντα συγκρίνει την κατάσταση των μουσουλμάνων με αυτή των χριστιανών και πιο συγκεκριμένα με τους «Ρωμιούς» και τους Αρμένιους της Μικράς Ασίας. Λαέ της Άγκυρας σε σένα απευθύνομαι… στην πόλη σας έχετε τριακόσια ή τετρακόσια σπίτια Ρωμιών. Αυτοί δίνοντας, ας πούμε, μια λίρα το κάθε σπίτι έχουν χτίσει καταπληκτικά σχολεία εκπαιδεύουν τα παιδιά τους όπως θέλουν. Το ίδιο καλά είναι και τα σχολεία που ίδρυσαν οι Εβραίοι… Και όσοι μουσουλμάνοι έχουν μυαλό στέλνουν τα παιδιά τους εκεί. Και οι Αρμένιοι πολίτες μας έχουν πολλά και κανονικά σχολεία. Πληρώνουν καλά τους δασκάλους τους. Ενώ εσείς έχετε ανοίξει το στόμα σας και κοιτάτε προς την κυβέρνηση, είστε όλο παράπονα. […] Θα προσέξατε ότι υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι από ξένες χώρες που έρχονται και επισκέπτονται τις περιοχές σας. Αυτοί σκοπεύουν να αγοράσουν από σας τα καλύτερά σας εδάφη και να δημιουργήσουν εκεί νέα χωριά και αγροκτήματα. Έτσι ενώ σήμερα είστε κυρίαρχοι των περιουσιών σας άλλοι θα γίνουν οι αφέντες και εσείς θα καταλήξετε να είστε υπηρέτες.». (σ. 55).

Σε τούρκικα σχολικά βιβλία της περιόδου 1931-33 γράφονται:

«Η Ελληνική Επανάσταση αναφέρεται ως ‘Ανταρσία του Μοριά’. Στις ευρωπαϊκές χώρες, όπως στις Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, στη μέση και ανώτερη εκπαίδευση ανέκαθεν δίδασκαν την αρχαία ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία. […] Τελικά η πλειοψηφία των διανοουμένων της Δύσης ήταν οπαδοί και θαυμαστές των αρχαίων Ελλήνων (Yunan). […] Ορισμένοι αλήτες Άγγλοι και Γάλλοι αξιωματικοί ενώθηκαν με τους επαναστάτες. […] Ο σκοπός της Εθνικής Εταιρείας ήταν να ξεσηκώσει όλους τους χριστιανούς του οθωμανικού κράτους ξεκινώντας από την Ισταμπούλ. Είχαν κάνει σχέδια και ετοιμασίες για τρομερές πράξεις όπως να κάψουν την Ισταμπούλ να πολιορκήσουν τα ανάκτορα να δολοφονήσουν τους κρατικούς παράγοντες.». (σ. 72)

Και:

«Είναι οι σύμμαχοί τους οι Άγγλοι αυτοί που αποβιβάζουν τους Έλληνες στη Σμύρνη το 1919. Οι Έλληνες που καταλαμβάνουν την πόλη φονεύουν τριάντα άτομα χωρίς κάποια βασική αιτία. Απαιτούν από το συνταγματάρχη Suleyman Fethi Bey να φωνάξει ‘Ζήτω ο Βενιζέλος’ και όταν αυτός αρνείται τον σκοτώνουν με τις λόγχες. Διαβάζουμε ότι αυτές οι βάρβαρες πράξεις διαπράττονται με την υποστήριξη των Συμμάχων. Τελικά διαμορφώνεται ένα εθνικό μέτωπο κατά του Έλληνα εισβολέα». (σ. 75)

Σάρα Μαρία Εριέτα Ροζέν Μπερνάρ

Παρίσι, 22/23 Οκτωβρίου 1844–26 Μαρτίου 1923

Σάρα Μπερνάρ

Αναφέρεται  ως η πιο διάσημη ηθοποιός του κόσμου, και θεωρείται ως μια από τις καλύτερες όλων των εποχών. 

Η φήμη της Μπερνάρ -ως πανέμορφη δραματική ηθοποιός- ξεπέρασε τα σύνορα της Γαλλίας το 1870 (διαμορφωνόταν ήδη η Belle Epoque) 

και σύντομα έπαιξε σε θεατρικές παραστάσεις στην Ευρώπη και την Αμερική. Το αστέρι της κοσμεί τη λεωφόρο Walk of Fame του Χόλυγουντ.

Το προσωνύμιο της ντίβας «με τους 1.000 εραστές» ήταν η ‘θεϊκή Σάρα’.

*Το 1882 παντρεύτηκε τον πειραιώτη Αριστείδη Δαμαλά -γνωστός ηθοποιός στη Γαλλία- τον οποίο η Σάρα εγκατέλειψε λόγω της εξάρτησής του από τα ναρκωτικά. 

 Το λογοτεχνικό βιβλίο του Φρέντυ Γερμανού με τίτλο Τερέζα αναφέρεται στη ζωή της

Κριτικά κείμενα για την τέχνη 1925-1937, βιβλίο του Ηλία Ηλιού

ο Ηλίας Ηλιού γράφει στο βιβλίο του στο κεφ. "Κουτιών Εγκώμιο"

 [...] Το πιο παρδαλό μπαρόκ και ροκοκό, οι χωρίς καμιά κλιματολογική ανάγκη -μεταφερμένες από τις υπερβόρειες χώρες μυτερές σαν το σκούφο του Μίδα- στέγες των μονοκατοικιών των προαστείων, κάμποσα μωρέσκ κι άλλα ξενόρρυθμα χτίσματα, να το σύνολο σχεδόν των κτιρίων που πρόκειται να διασωθούν από την εισβολή της μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Αυτή πάλι, εκτός απ' άλλα, μας ξαναδίνει την ταράτσα, το τυπικό αυτό στοιχείο της νέας Ελληνικής και μάλιστα της νησιωτικής αρχιτεκτονικής. Να παιδεύονται για ν’ ανακαλύψουν κάποιον παλαιικό τύπο καρέκλας άβολης που μουδιάζει τα ψαχνά, κόβει τη μέση, και τα ξυλόγλυπτά της αφήνουνε για μέρες ανεξίτηλα τα ίχνη τους σ’ όποιο μέρος του κορμιού ακουμπήσουν.                                                                                                                         Αλλά και το πρόβλημα της νέας πόλης, της πόλης του 20ού αιώνα, με την αναπόφευκτη και υπαγορευόμενη από τον τεχνικό πολιτισμό της εποχής μας, συγκέντρωση μεγάλου αριθμού κατοίκων σε μικρή έκταση χώρου βρισκότανε σε αντινομία με την πέτρα σαν υλικό της οικοδομής. (Nota bene. Βέβαια τα παραμύθια για τη νοσηρή αστυφιλία και τα ειδυλλιακά κηρύγματα για την επάνοδον προς τους αγρούς, μακράν από την πόλιν και την ταραχή, είναι φτηνά πράγματα που αφιλοσόφητα προσπαθούν να ερμηνεύσουν και να καταργήσουν κοινωνικά φαινόμενα πολύ πιο σύνθετης αφορμής και μπορεί κανείς να τ’ ακούει βερεσέ, χωρίς να φοβάται πως αποκλείει μια ενδεχόμενη εξήγηση και μια λύση του ζητήματος.

📌Φιλιππίδης Δ., 1984: «Αυτό που τον [Ηλία Ηλίου] ενδιαφέρει είναι αν ο σύγχρονος άνθρωπος εξυπηρετείται σωστά με τα «κουτιά» που χτίζει η μοντέρνα αρχιτεκτονική. Η απάντησή του είναι απροκάλυπτα θετική: τα νέα υλικά, οι νέες τεχνικές, οι μορφές δείχνουν έναν σεβασμό στις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας. Κάθε αναχρονισμός, κάθε προσπάθεια να αποδοθούν παλιές μορφές με τα νέα υλικά είναι τραγέλαφος. Ο Ηλιού συνοψίζει τα χαρακτηριστικά της μοντέρνας αρχιτεκτονικής και σαρκάζει τις αντιφάσεις κάθε αντίστοιχης επιστροφής. (📖 Ιστορία της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας, εκδ. ΕΑΠ, σ. 180).

📎Περισσότερα για Ηλία Ηλιού: https://xronompala.blogspot.com/2015/01/blog-post_17.html