ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ 1903

  

Εν Παλαιώ Φαλήρω, κατά Νοέμβριον του 1901.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ν. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Εν τω της δ΄ τάξεως αναγνωστικώ περιέλαβον ύλην επιστημονικώς σοβαρωτέραν, ήν μεθοδικώς καταβιβάζω εις την παιδικήν αντίληψιν, θελήσας να αποφύγω πολλαχού τα εωλολογήματα, τα πολλάκις ανούσια και ανωφελή, οίον περί βατράχων και αλωπέκων και λεόντων και πιθήκων, δι ών άλλοι πληρούσι τα εαυτών αναγνωστικά. Εν τω αναγνωστικώ τούτω διδάσκω (πανταχού και πάντοτε εμπραγμάτως και συγκεκριμένως, ουδαμού δε αφηρημένως) εν πρώτοις το δια τι και πως συγκροτείται η κοινωνία των ανθρώπων, βάσιν έχων τα κατάλληλα μέρη της Πλάτωνος Πολιτείας· …

............................................................

📌 Η κοινωνία των ανθρώπων

12. Αι Ελληνικαί χώραι

1. Το Ελληνικόν Έθνος είναι το αρχαιότατον των εθνών της Ευρώπης. Η δε Ευρώπη ήτο από των αρχαιοτάτων χρόνων η γνωστοτάτη των ηπείρων και η μάλλον πεπολιτισμένη.

2. Το Ελληνικόν Έθνος κατώκει και κατοικεί τας Ελληνικάς χώρας, αίτινες είναι:

1ον Η Ελληνική Χερσόνησος, η Θράκη, η Μακεονια, η Αλβανία, η Ήπειρος, η Θεσσαλλία, η Στερεά Ελλάς και η Πελοπόννησος

2ον Αι πέριξ της Ελληνικής Χερσονήσου πολάριθμοι νήσοι, ως π. χάριν η Εύβοια, αι Κυκλάδες, η Κρήτη, η Ζάκυνθος, η Κεφαλληνία, η Κέρκυρα, και άλλαι

3ον Η Μικρά Ασία και η Παλαιστίνη· έτι δε αι νήσοι Κύπρος, Ρόδος, Σάμος, Χίος, Λέσβος, Λήμνος και πολλαί άλλαι μικρότεραι.

📌 Η Υγίεια

5. Πλήν όμως πάντων τούτων, πρέπει να ζώμεν εν αρμονία και αγάπη μετά πάντων των ανθρώπων, και να είμεθα ευχαριστημένοι εκ της καταστάσεως, εις την οποίαν ευρισκόμεθα. Διότι αι έριδες και αι λύπαι και αι μελαγχολίαι και η απληστία όχι μόνον την ψυχήν και την καρδίαν ημών φθείρουσιν, αλλά και την υγείαν καταστρέφουσι.

8. Την δε κόνιν, την επικαθημένην επί των επίπλων και των τοίχων, πρέπει να καθαρίζωμεν καθ’ εκάστην. Ωσαύτως πρέπει να σφουγγαρίζωμεν συχνάκις το πάτωμα· να εκχύνωμεν δε πάντα τα ακάθαρτα ύδατα εκ του μαγειρίου και των κοιτώνων. Διότι πάντα ταύτα μολύνουσι τον αέρα, τον οποίον αναπνέομεν.

📌 Ο Ελέφας

…

11. Ο ελέφας, καίτοι είναι δύσμορφος όγκος, είναι όμως λίαν νοήμων, ίσως το σκεπτικώτερον όλων των ζώων. Εξημερώνεται ευκόλως, και τότε παρέχει πολλάς υπηρεσίας εις τον άνθρωπον. Φέρει φορτία και εκτελεί προσεκτικώς ό,τι τον έχουσι διδάξει.

13. Ο ελέφας, το ογκώδες αυτό ζώον, έχει ορέξεις λεπτάς! Αγαπά την ζάχαριν, τας οπώρας, τα ποτά, τον οίνον· δρέπει άνθη, ίνα οσφρανθή αυτών· αγαπά την μουσικήν! Αρέσκεται να είναι εστολισμένος δια πολυτελούς και πλουσίου διακόσμου· τότε δε βαδίζει δια βηματισμού μεγαλοπρεπούς, μάλιστα εν τελεταίς.

72. Το Μέγαν Σπήλαιον

3. Των σιδηροδρόμων της Πελοποννήσου υπάρχει διακλάδωσις από Διακοπτού μέχρι Καλαβρύτων. Η διακλάδωσις αύτη παρουσιάζει δύο εξαιρετικά φαινόμενα, ήτοι πρώτον, ότι είναι οδοντωτή η σιδηροδρομική γραμμή, ένεκα της πολλής ανωφερείας, τοιούτος δε σιδηρόδρομος ουδαμού αλλαχού της Ελλάδος έχει κατασκευασθή, και δεύτερον, ότι η θέα της Φύσεως είναι εξαιρέτως μεγαλοπρεπής από Διακοπτού μέχρι Καλαβρύτων· η απόστασις δε είναι σχεδόν τρίωρος σιδηροδρομικώς.

📌  Ο ΕΛΛΗΝ ΠΟΛΙΤΗΣ

3. Η Βουλή αποτελείται σήμερα εξ εκατόν ογδοήκοντα τεσσάρων βουλευτών και ψηφίζει τους νόμους. Ο δε Βασιλεύς επικυροί αυτούς δια της υπογραφής του (ή αρνείται την επικύρωσιν, εάν θέλη· τούτο είναι βασιλικόν δικαίωμά του). η δε Κυβέρνησις, αποτελούμενη εξ επτά Υπουργών, εκτελεί μετά του Βασιλέως τους νόμους, τους ψηφισθέντας υπό της Βουλής και επικυρωθέντας υπό του Βασιλέως. Και οι μεν Υπουργοί είναι οι υπεύθυνοι απέναντι του λαού δια πάσαν πράξιν ή παράλειψιν επιζήμιον είτε ιδίαν εαυτών είτε του Βασιλέως, ο δε Βασιλεύς είναι εντελώς ανεύθυνος. Τοιουτοτρόπως ορίζει ταύτα το Σύνταγμα  ημών.

11. Γεώργιος ο Α΄, όστις και νυν βασιλεύει των Ελλήνων, εγεννήθη την 13 (π) ή 25 (ν) Δεκεμβρίου του 1845 εν Δανία και είναι δευτερότοκος υιός του Χριστιανού Θ΄, προ τινων ετών αποθανόντος βασιλέως της Δανίας.

📌  Ο γάμος

4. Εάν η γυνή θελήση να μετέλθη την έμπορον, πρέπει να λάβη την ρητήν ή και σιωπηράν άδειαν του ανδρός της, άλλως δεν δύναται.