Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2020

Η διαμόρφωση της Λαογραφίας στην Ελλάδα τον 19ο και τον 20ό αιώνα


φοιτητική εργασία της Ναυσικάς Αλειφέρη

για τη θεματική ενότητα ΕΛΠ41

του ΕΑΠ,

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΙΙ: ΟΙ ΝΕΟΤΕΡΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

 ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΑΠ: ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ

 

📔 📓 📑 📘 📓 📔 📖  📖

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 Εισαγωγή.............................................................................................................2

Η διαμόρφωση της Λαογραφίας στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα..................3

Η Λαογραφία μετά τον Β΄ΠΠ.............................................................................6

Συμπεράσματα......................................................................................................9

Βιβλιογραφικές αναφορές....................................................................................10


 

Εισαγωγή

 Ο όρος «Ελληνική Λαογραφία» επινοήθηκε από τον θεμελιωτή της επιστημονικής λαογραφίας Νίκο Πολίτη το 1844 και αντικατέστησε τον προηγούμενο όρο «Νεοελληνική Εθιμολογία και Μυθολογία».[1]

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανίχνευση των παραγόντων που διαμόρφωσαν τις λαογραφικές σπουδές στα τέλη του 19ου αιώνα  στην Ελλάδα (θέμα της πρώτης ενότητας) και η πορεία τους μέσω ευρύτερων θεωρητικών και μεθοδολογικών αναζητήσεων που ανεπτύχθηκαν μετά τον Β΄ΠΠ, σε αναφορά προς την εξέλιξη στις άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες (θέμα της δεύτερης ενότητας).

Η διαμόρφωση της Λαογραφίας στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα

 Στη δυτική Ευρώπη τον 19ο αιώνα διαμορφωνόταν νέος τρόπος θεώρησης της ζωής λόγω πολιτικών, κοινωνικών παραγόντων όπως: η αφύπνιση των λαών που έθεσε η Γαλλική Επανάσταση (1789)· η συνειδητοποίηση εθνικής ταυτότητας, που προήλθε από την  περηφάνεια που αισθάνονταν οι δημοκρατικοί Γάλλοι αφού απέκρουαν τις επιθέσεις των απολυταρχικών Ρώσων, Πρώσων, Αυστριακών, Βρετανών αλλά και οι επιτιθέμενες χώρες κατά τους Ναπολεόντειους Πολέμους (1803-1815)· η διαμόρφωση ταξικής συνείδησης εξαιτίας της εκβιομηχάνισης, της αστικοποίησης. Στην πλειονότητά του ο πληθυσμός της δυτικής Ευρώπης ήταν αγροτικός, που χρεωνόταν δυσανάλογο φορτίο των οικονομικών απαιτήσεων του κράτους.[2]

Η θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου ερμηνεύτηκε από τους Άγγλους και Γάλλους ως απόδειξη της συνεχούς  πορείας του ανθρώπινου πνεύματος προς το φως-γνώση μέσω του ορθολογισμού, όπως πρέσβευε η φιλοσοφική θεώρηση του Διαφωτισμού. Βάσει αυτής της θεώρησης ο Εξελικτισμός (Evolutionism) έθεσε στην κατώτερη βαθμίδα εξέλιξης τους «άγριους» ‒οι πρωτογονικοί λαοί που  ζουν κατά φύσιν‒, στη μεσαία οι βάρβαροι (π.χ. Ιάπωνες, Ινδοί), ενώ στην ανώτερη είχε αναρριχηθεί ο ευρωπαϊκός κόσμος όπως μαρτυρούσαν τα σύγχρονα πολιτισμικά, επιστημονικά, τεχνολογικά επιτεύγματά του αλλά και τα ανασκαφικά δεδομένα. Προκειμένου να εξηγήσει την κοινωνική εξέλιξη ο Άγγλος ανθρωπολόγος Tylor E., εφάρμοσε τη συγκριτική μέθοδο ώστε μέσω των ομοιοτήτων ή διαφορών να εντοπιστούν οι καθολικοί νόμοι που διέπουν το ανθρώπινο είδος. Τα έθιμα της «παιδικής ηλικίας της ανθρωπότητας» (των αγρίων, των βάρβαρων)

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020

μία Μάγδα (Φύσσα) και μία Μαρία (Λεπενιώτη)...




...πρωταγωνίστριες σε δράμα, που δικαίως αποκτά τον χαρακτηρισμό «ιστορικό» αφού

θα επηρεάσει ποικιλοτρόπως τον ελληνικό βίο.


 










Ο πατέρας του δολοφονημένου από ρατσιστές 27χρονου Πακιστανού Σαχζάτ Λουκμάν


7 Οκτωβρίου 2020.  Το πολιτικό κόμμα Χρυσή Αυγή (εκλεγμένο να μην το ξεχνάμε) καταδικάστηκε, για τις εγκληματικές του ενέργειες που στόχο είχαν να πλήξουν το δημοκρατικό πολίτευμα -όχι ο φασισμός, όχι η νοσηρή ιδεοληψία περί φυλετικής ανωτερότητας.

 

Ας προσεγγίσουμε την κατάσταση από διαφορετική γωνία μακριά από τσιτάτα, σπέκουλα, χιλιοδοσμένους όρκους για την προστασία της ακριβής δημοκρατίας.

Βομβαρδιζόμαστε με 'άψογες' γυναίκες  που περιφέρουν την αγένειά τους, τον δήθεν δυναμισμό τους, που αλλάζουν το πρόσωπό τους (μήπως, στα αλήθεια, το μισούν;) με χειρουργικές επεμβάσεις, με μακιγιάζ, με ψηφιακά φίλτρα (πιο ασφαλής τρόπος) προκειμένου  να αποσπάσουν εφήμερο θαυμασμό. Έρχονται, λοιπόν, μία Μάγδα και μία Μαρία και ανατρέπουν τα standards. Η αυθεντικότητα μεταλλάσσεται σε φαντασιακό σύμβολο, που τείνει να εξαφανιστεί.

📌Η Μάγδα-μάνα με την παρουσία της στο δικαστήριο καθ’ όλη τη διάρκεια της πολύχρονης δίκης, ως άλλη Ερινύα, εξέφραζε όχι μόνο τον δικό της πόνο για τον χαμό του