ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ 1967

Δεν μ’ απέλυσαν ως τις 7 το βράδυ της επομένης, παραμονής Χριστουγέννων. Από την ώρα που άκουσα τα νέα μέχρι ν’ απολυθώ, υπέφερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε. 

Οι ώρες έμοιαζαν με αιωνιότητα. Καθώς περνούσαν οι ώρες, η αμφιβολία μου μεγάλωνε. Έβλεπα τώρα την απαίσια ασκήμια του Αβέρωφ σ’ όλο της το μέγεθος, γιατί τώρα πια δεν χρειάζονταν να το αποκρύψω από τον εαυτό μου. Δεν χρειαζόταν πια να ελέγχω τα συναισθήματά μου, να υποβληθώ στην αυστηρή αυτοπειθάρχηση που θα απαιτούσε η μακροχρόνια φυλάκιση που πίστευα πως με περίμενε. Η φρουρά μου, η χωροφυλακή, όλοι άλλαξαν εντελώς. Προσπάθησαν να μου φέρονται ευχάριστα.

………………………

Την Κυριακή, παραμονή των Χριστουγέννων, μ’ επισκέφθηκε πάλι η Μαργαρίτα. Είχε αρχίσει ν’ ανησυχεί. Γιατί αργούσαν τόσο πολύ; Γιατί δεν έφθασε η Εφημερίδα της Κυβέρνησης; Συνέβη τίποτε;

Είχε κιόλας σκοτεινιάσει. Από το παράθυρο του κελιού μπορούσα να δω πολλά γνωστά πρόσωπα που μαζεύθηκαν στο απέναντι πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας περιμένοντας την απόλυσή μου.

……………………

Αρκετοί φίλοι περίμεναν μπροστά στο σπίτι και δυο χωροφύλακες βημάτιζαν πάνω κάτω για να εξασφαλίσουν το αδιατάρακτο της «δημόσιας τάξης». Ο Γιώργος βγήκε από το σπίτι. Τον αγκάλιασα και περπατήσαμε μαζί τα σκαλιά ως την πόρτα. Η Μαργαρίτα, τα παιδιά και πολλοί φίλοι ήσαν εκεί για να με υποδεχθούν.

Την άλλη μέρα τα Χριστούγεννα κι ήταν για όλους μας μια χαρούμενη μέρα. Αλλά γρήγορα, γρηγορότερα απ’ ότι περίμενα, άρχισα να νιώθω το βάρος της δικτατορίας. Βέβαια, είχα ελευθερωθεί δεν ήμουν πια στον Αβέρωφ. Κι όμως όλοι μας, η Ελλάδα, κι εγώ σαν κομμάτι της, είμασταν σκλαβωμένοι. Το σπίτι μου δεν ήταν γεμάτο από πολιτικούς φίλους. Το τηλέφωνο δεν κτυπούσε. Κι ένας μοναχικός χωροφύλακας περπατούσε πάνω κάτω στο δρόμο μπροστά στο σπίτι μου.

… Τη βραδιά των Χριστουγέννων πήγαμε στο Καστρί για να φάμε με τον πατέρα μου. Ήταν μια στιγμή που λαχταρούσα για πολύν καιρό. Τώρα που πλησίαζα δείλιασα. Φοβόμουν πως δεν θ’ άντεχε ο πατέρας μου τη συγκίνηση της συνάντησής μας μετά από τόσον καιρό.

Αντίθετα, ήταν εξαιρετικά ευτυχής. Δεν τον θυμούμαι ποτέ τόσο ανακουφισμένο και τόσο ήρεμο, όσο εκείνη τη βραδιά. Είμαστε πάλι μαζί. Ελεύθεροι, σε περιορισμένη βέβαια σημασία, να ιδωθούμε, να μιλήσουμε, να πιούμε μαζί ένα ποτήρι κρασί………

«Η δημοκρατία στο απόσπασμα», (Νοέμβρης 1974), του Ανδρέα Παπανδρέου.